Ga jij in 2030 nog het bos in?

De leerstoelgroep Bos en Natuurbeleid (FNP), Bosecologie en Bosbeheer (FEM) en het lectoraat geïntegreerd Natuur en Landschapsbeheer van de Wageningen universiteit nemen samen met jou een duik in de toekomst en de huidige staat van de Nederlandse bossen.
Hoe gaan we bossen in de toekomst financieren? Gaan we misschien wonen in ons eigen natuurgebied? Word inlands hout nog belangrijker? Wat is het effect van de Nederlandse bezuiniging op het natuurbeheer in Nederland? De antwoorden op deze vragen en meer vind je tijdens de lezingen die gegeven worden op 7 December 2011 tussen 9.00 en 17.00 uur in het GAIA gebouw in Wageningen. De lezingen worden gegeven in het kader van het internationale jaar van de bossen.
Wil je er bij zijn? Dat kan! De lezingen bijwonen is gratis voor studenten van de WUR en VHL maar je moet je wel even van te voren aanmelden via de site. Hier vind je ook meer informatie over de gastsprekers en de precieze aanvangstijden van de lezingen.
Ofwel wil jij meer weten over hoe het Nederlandse bos er over ongeveer 20 jaar uit ziet? Kom dan kijken bij de lezingen.

Tekst en foto : Tim van Leeuwen

Een parasol als kapstok

Herfst. De tijd van regen, kou en paddenstoelen. Zo vind je nu ook de Grote parasolzwam (Macrolepiota procera). Niet dat je nu een parasol nodig zult hebben met al die wolken maar toch….zo’n ongelooflijk grote paddenstoel kom je niet iedere dag tegen. Daar moet toch wel wat leuks over te schrijven zijn zou je zo zeggen.

De hoed van de Grote parasolzwam kan tot 25 cm in doorsnee worden en is daarmee waarschijnlijk een van de grootste paddenstoelen van Nederland. Maar eigenlijk heeft niemand een idee wat nou precies de grootste paddenstoel van Nederland is. Vandaar dat VARA’s vroege vogels een oproep heeft gedaan om je grootste paddenstoelenvondst in te sturen (meer daarover zie je hier).

Net als de meeste paddenstoelen is de grote parasolzwam een saprofyt (van het Griekse sapros = verrot en phuton = plant) en leeft hij dus van dode plantendelen. Dieren en planten die leven van dood organisch materiaal kunnen dus ook gezien worden als herbivore detrivoren. Saprofyten (zowel schimmels als insecten) vormen een belangrijk onderdeel van het bosecosysteem omdat ze dode materie om zetten in voor andere dieren opneembare proteïne . Ze zijn dus niet alleen handig omdat anders het hele bos vol zou komen te liggen met een ondoordringbare hoop takken en bladeren maar ook omdat ze de basis vormen voor de voedselpiramide.

En zo ga je dus in twee alinea’s van de zoektocht naar de grootste paddenstoel in Nederland naar de basis van bosecologie en dat allemaal aan de hand van de Grote parasolzwam. Best knap toch?

Tekst: Tim van Leeuwen

Foto: Robin Kraaij

11-11-11

Van oudsher het “gekkengetal” (een woord dat overigens precies 11 letters heeft) geassocieerd met lol en zottigheid. Maar dit jaar heeft studievereniging LaarX eens besloten het helemaal anders te doen. In het kader van de Nationale dag van de duurzaamheid (11-11-11) organiseren studievereniging LaarX en VHL de Landgoed Larenstein Duurzaamheidsweek. Een uiterst serieuze aangelegenheid….maar natuurlijk wel met een uniek LaarX tintje.

Wat kun je allemaal van ons verwachten? Zoals je van ons gewend bent zij er natuurlijk verschillende lezingen. Met dank aan Daan van der Linden hebben wij dinsdag een speciale lunch lezing van Jean Thie. Hij is vooraanstaand Canadees ecoloog en geeft ons een Canadese kijk op milieuproblematiek. Die zelfde avond is er een Workshop over Verenigde Naties en duurzaamheid gegeven door speciale jongerenvertegenwoordiger VN (Nationale Jeugd Raad) Lieset Medders. Zij zal aan het tijdens deze workshop ideeën verzamelen die worden voorgelegd aan de VN. Als LaarX spelen wij het namelijk graag op hoog niveau!

Maar we doen nog meer! Zo gaan we een begin maken met afvalscheiding op school en laten we zien hoe duurzaam de kantine is. maar duurzaamheid doe je niet alleen! Dus nemen we je graag mee naar de HAN waar op vrijdag 11-11-11 een duurzaamheids dag word georganiseerd.

Nog meer doen? ja wij organiseren ook nog wel meer….maar het zou zonde zijn als ik hier alles al zou verklappen. De rest moet je maar ervaren. En wil je zelf nog meer doen, kijk dan op de site van de dag van de duurzaamheid. Daar vind je tips en andere activiteiten in het kader van duurzaamheid. Nog meer tips vind je ook op de website van LaarX. Genoeg te doen en te beleven dus! Geniet van de week van de duurzaamheid en maak het vooral niet te zot.

Tekst: Tim van Leeuwen

Foto: Annemieke Slootweg

Het raadsel van avondrood

Na een lange dag op school wil je vaak zonder om te kijken naar huis. Maar soms is het toch de moeite waard om nog even een blik over je schouder te werpen en daarbij getrakteerd te worden op een prachtige, roodgekleurde wolkenhemel.

Dit avondrood (dat iets hoger in de lucht vliegt dan het Groot avondrood) is een resultaat van het fenomeen dat lichtbreking heet. Rood wordt het minst verstrooid nadat het op zuurstof, moleculaire stikstof en minuscule stofdeeltjes in de atmosfeer is gebotst. Alle andere kleuren buigen af in verschillende richtingen waardoor je ze niet meer zo goed ziet. Vooral na warme dagen zit er veel stof hoog in de lucht.

Het morgenrood wordt vooral veroorzaakt door waterdamp, en duidt op een hoge luchtvochtigheid in de atmosfeer.

Voordat Erwin Kroll geboren werd, koppelden mensen weersvoorspellingen aan de rode kleur. De Engelsen zeiden dan: "Red sky at night: Shepherds delight, Red sky in the morning: Shepherds warning!" De Nederlanders konden iets minder goed rijmen en deden het met: “Avondrood, mooi weer aan boord, morgenrood, regen in de sloot.”

Maar heel accuraat zijn deze uitspraken niet. Na een ochtend met morgenrood blijft het in 80% van de gevallen gewoon droog. En als de lucht ’s avonds rood gekleurd is, is het de volgende dag slechts 6 van de 10 keer mooi weer. Gelukkig hebben we tegenwoording buienradar.nl

Tekst: Ernstjan Penninkhof

Foto: Robin Kraaij

Het raadsel van herfstrood

Het is je vast opgevallen dat In de herfst bladeren anders van kleur worden. Maar hoe komt dat nou? In Tsjechië komt het door een vogel uit een ver land die ooit een takje herfstbladeren heeft meegenomen uit een ver sprookjesland, terwijl de Indianen van Noord Amerika geloven dat het komt omdat hemelse jagers het sterrenbeeld grote beer doden en hem vervolgens opbraden. Het rood is het bloed van de beer en het geel is het vet dat opspat uit de braadpan. Maar hoe zit het nou eigenlijk echt?

In de herfst worden de temperaturen langzaam lager en worden de dagen ook korter. Fotosynthese word dan minder efficiënt. Bovendien kan het water in de grond in de winter bevriezen. De boom kan dan geen water meer opnemen maar zou door zijn bladeren nog wel steeds water verdampen. Om uitdroging te voorkomen kun je ze dus maar beter afstoten.

En hoe doen ze dat dan? In de herfst word het chlorofyl afgebroken en opgeslagen, dit heet reabsorptie. Het chlorofyl is groen en met de afbraak hiervan verdwijnt dus de groene kleur. Zo worden bladeren oranje (caroteen), geel (xantofyl) en rood (anthocyaan). Het caroteen en xantofyl zorgen voor de productie van suikers die in de twijgen worden opgeslagen als vorstbescherming. Het anthocyaan is een stof die word aangemaakt om de bladeren te beschermen tijdens het reabsorptieproces. Als alle stoffen uit het blad weg zijn word een kurklaagje gevormd tussen de twijg en het blad en valt het blad af. Dit kurklaagje voorkomt uitdroging en sluit het blad af.

Als de blaadjes eenmaal zijn afgevallen vormen ze een goed vorstbescherming voor de wortels. Het strooisel word na enige tijd ook weer om gezet en voed zo de boom weer. Dit omzetten kan op verschillende manieren maar dat is weer een verhaal voor een andere blog. Nu eerst maar genieten van de mooie herfstkleuren.

Tekst en foto: Tim van Leeuwen