woensdag 30 mei 2012

Libellen op het landgoed

Momenteel vliegen er weer volop Libellen en Juffers op het landgoed rond.
Op Waarneming.nl is te zien dat er van de Juffers de Azuur-, variabele water-, vuurjuffer en het Lantaarntje gezien zijn.
Van de grotere Libellen zijn de: Smaragd-, Venwitsnuit-, Noordse witsnuitlibel, Glassnijder, Platbuik en Viervlek waargenomen op het landgoed.
De Viervlek (Libellula quadrimaculata), familie van de Korenbouten (Libellula), is een soort die vrij gemakkelijk te herkennen is aan de vier vlekken op de vleugels aan de weerzijden van het lichaam.
Viervlekken vliegen van eind april tot begin september.
De geslachtsrijpe mannetjes gebruiken uitkijkposten (bijvoorbeeld een stengel van pijpenstrootje) om de omgeving af te speuren op concurrerende mannetjes of voor vrouwtjes om mee te paren.
Na de paring zet het vrouwtje de eitjes af in ondiep water, tijdens de eiafzet beschermt het mannetje het vrouwtje van concurrerende mannetjes die ook wel willen paren.
De larven die uit de eitjes komen blijven twee tot drie winters in het water, van eind april tot half juli komen de volgroeide larven uit het water gekropen vanwaar ze de wijde wereld in vliegen.

Er zijn jaren bekend dat de Viervlek in zeer hoge aantallen voorkomt en er zwermen van miljoenen Viervlekken ontstaan.
Deze zwermen zijn tegenwoordig niet meer in Nederland te zien maar wel in andere delen van zijn leefareaal (Europa, m.u.v. de uiterste zuidelijke en noordelijke delen).

Viervlekken komen zeer algemeen voor in Nederland en zijn vaak te vinden bij stilstaande wateren.
Op het landgoed kun je hem o.a. zien vliegen bij de graslandjes langs de kant van de snelweg.

Tekst en foto: Jurgen Rotteveel.

Bron: http://www.libellennet.nl/, Libellen van Europa - Klaas-Douwe B Dijkstra – Tirion Natuur - Baarn 2008 en www.waarneming.nl

woensdag 23 mei 2012

Een sterke voorlichting over een sluipend gevaar



Veel mensen denken dat de Nederlandse natuur zonder gevaren is. We hebben immers geen tijgers en leeuwen, de laatste Nederlandse bruine beer is waarschijnlijk in de 11e eeuw geschoten en de waarnemingen van Lynxen op de Hoge Veluwe betreffen waarschijnlijk groot uitgevallen huiskatten. De natuur is dus vrij van dingen die ons willen op eten en we kunnen er veilig in rond lopen…..tenminste….

De teek en de ziekte van Lyme
Borrelia burgdorferi is een bacterie die wordt overgebracht door verschillende soorten teken en veroorzaakt de ziekte van Lyme. Deze ziekte kan in het ergste geval lijden tot verlamming. Daarentegen is de ziekte van Lyme in een vroeg stadium goed te behandelen en niet iedere teek is besmet met de Borrelia bacterie.. Er is dus geen reden om minder van de Nederlandse natuur te gaan genieten. Het is echter wel slim bepaalde voorzorgsmaatregelen te treffen.

De ziekte van Lyme is namelijk moeilijk te herkennen en in veel gevallen komen mensen die besmet zijn pas relatief laat bij een arts. In een later stadium is behandeling vaak lastig omdat de infectie dan meer door het lichaam verspreid zit. Het voorkomen van een tekenbeet is de beste preventiemethode tegen het verspreiden van de ziekte van Lyme in Nederland. Maar hoe doe je dat? En hoe zit dat nou eigenlijk met die Teken? Zijn ze echt zo gevaarlijk?

Gastcollege
Omdat studenten van Hogeschool Van Hall Larenstein in Velp veel op plaatsen komen waar teken hun jachtgebied hebben is goede voorlichting belangrijk. Dit is al deel van de opleiding Bos en Natuurbeheer maar Studievereniging LaarX wil zich graag inzetten om deze voorlichting nog beter te maken. Om de gevolgen van tekenbeten en het voorkomen hiervan nog beter onder de aandacht van studenten te brengen is op maandag 21 mei een gastcollege verzorgd door Arnold van Vliet. Dit college ging over de biologie van teken, hun gevaar en beetpreventie, en werd georganiseerd in samenwerking met Rovince outdoor clothing.

Het college gaf goede tips en tricks over hoe je een beet kunt voorkomen en leerde de studenten ook hoe een teek te werk gaat en waardoor ze worden aangetrokken. Het was een openbarend college waar de (basis)kennis van iedereen werd  getest met een quiz met stemkastjes! Hiernaast kregen we goede feitelijke en actuele informatie over een vaak onderschat  beroepsrisico.

Teken op Larenstein?
Na het gastcollege had Arnold ook nog even tijd voor de ultieme test. Is landgoed Larenstein teekvrij of niet? Na enkele plekken bemonsterd te hebben vonden we een teek. Dit betekend dat het Landgoed helaas niet vrij van teken is, maar er is een lichtpuntje. Op vergelijkbare plekken in de omgeving zouden we volgens Arnold al makkelijk 40 teken gevangen hebben. Het landgoed blijft dus een relatief veilige plek om te werken(of in de zon te liggen!) Dit is misschien deels te verklaren door de in mindere mate aanwezigheid van grote zoogdieren. Of zijn er andere factoren in het spel? Wellicht een interessant onderzoek voor studenten!

20% Korting voor studenten!
Om studenten van Hogeschool Van Hall Larenstein nog beter te beschermen tijdens hun werk,maar ook vrije tijd, heeft Rovince en speciale aanbieding bedacht samen met LaarX.
Rovince verkoopt tekenwerende kleding die de drager beschermt tegen aanvallen van deze kleine ondeugden. Het bedrijf heeft als missie een groter bewustzijn te creëren voor de gevaren van teken en mensen te beschermen tegen de ziekte van Lyme.  Om ook de studenten goed te beschermen is deze kleding nu in de webshop te bestellen met 20% korting!

Via de website van studievereniging LaarX is meer informatie te vinden over de actie en kun je ook links vinden naar meer informatie over teken en Rovince.

Tekst: Tim van leeuwen en Joline Middelberg
Foto: Joline Middelberg