De Grote gele kwikstaart

Momenteel worden er geregeld Grote gele kwikstaarten (Motacilla cinerea) gezien op en rond het landgoed Larenstein. De Grote gele kwikstaart, familie van de Piepers en kwikstaarten (Motacillidae), is groter dan de veel algemenere Witte en Gele kwikstaart (Motacilla alba en M. flava). Als je denkt aan een verschil in grootte zoals tussen Merel en Zwarte kraai kom je echter bedrogen uit. De verschillen in grootte bedragen hoogstens 3 cm. Het belangrijkste kenmerk van de Grote gele kwikstaart zijn zijn grijze kop en rug en zijn gele buik. De Gele kwikstaart heeft een geel/groene rug en gele buik. De naam Kwikstaart hebben de vogels te danken aan de rare gewoonte om hun staart regelmatig omhoog en naar beneden te bewegen.

Grote gele kwikstaarten komen vooral voor rond gebieden met stromend water zoals beken en rivieren. In Nederland broedden de meeste Grote gele kwikstaarten in de provincies Overijssel, Gelderland, Noord-Brabant en Limburg. De grootste aantallen broedvogels worden vaak vastgesteld in de buurt van de Duitse grens. In de winter kun je Grote gele kwikstaarten door heel Nederland aantreffen en zoeken ze zelfs de bewoning op. Vaak foerageren ze op platte daken waar een beetje water op blijft staan, zo had ik zelf twee jaar geleden een week lang een Grote gele kwikstaart op mijn balkon in Velp.

Door achteruitgang van de waterkwaliteit en door kanalisatie van beken zijn de aantallen broedende Grote gele kwikstaarten achteruit gegaan in Nederland. Het verbeteren van de waterkwaliteit en aanleg van natuurlijke oevers zou een positieve invloed moeten hebben op het aantal broedvogels. Momenteel gaat het aantal broedvogels helaas nog steeds achteruit. Er broedden in Nederland momenteel 340 tot 550 paartjes Grote gele kwikstaarten.

Tekst en foto’s: Jurgen Rotteveel.

Foto boven: Mannetje Grote gele kwikstaart bij de beekhuizenbeek.

Foto onder: Grote gele kwikstaart op balkon in Velp.

-Bronnen: -ANWB vogelgids van Europa (L.Svensson, 2010)

                  -www.sovon.nl (2012)
                  -www.waarneming.n l(2012)

-Geluid van Grote gele kwikstaart:

http://www.xeno-canto.org/europe/browse.php?query=Motacilla+cinerea&species_nr=

Krabbenscheer

Bij het bruggetje op het landgoed is de krabbenscheer bruin gekleurd en over een aantal weken valt er boven water niets meer van te zien. Deze rode-lijst soort speelt een belangrijke rol bij verlanding in veengebieden en vormt een schuilplaats voor veel waterdieren. Het voorkomen van Krabbenscheer zegt iets over de goede waterkwaliteit omdat deze plant erg gevoelig is voor sulfaat.

In de winter liggen de planten op de bodem, maar in het voorjaar worden nieuwe bladeren gevormd. Deze bladeren bevatten cellen die met gas zijn gevuld. Hierdoor drijven ze naar het oppervlak. In deze tijd van het jaar vullen de cellen zich weer met water en zal de plant naar de bodem zinken.

Bepaalde insectensoorten zoals de Groene glazenmaker en het Lichtmotje zijn gebonden aan Krabbenscheer. De Groene glazenmaker legt haar eitjes op de bladen zodat de eitjes samen met de plant kunnen overwinteren op de bodem. De Gerande oeverspin word hierop ook vaak aangetroffen en de Zwarte stern nestelt in dichte vegetaties van Krabbenscheer.

Tekst en foto: Niek Meister
Bron: www.knnv.nl