zaterdag 25 december 2010
Kerstgroet
Een prettige kerst en een gelukkig en voorspoedig 2011
Dank voor jullie inzet en graag zien we van jullie het komend jaar ook weer de foto’s en verhalen over de leuke, spannende, ongewone en opmerkelijke dingen op het Landgoed Larenstein op de mail verschijnen.
De koude dagen voor kerst
In de natuur is het allemaal veel beter geregeld. Sommige dieren zien de koude winterperiode al lang van te voren aankomen en kruipen weg onder een boomstronk om te genieten van een paar welverdiende maanden winterslaap. Weer andere dieren leggen een wintervoorraad aan en bouwen een warme schuilplaats voor de koude nachten. En dan zijn er nog de slimme dieren. Een goed voorbeeld hier van is deze Goudvink (Pyrrhula pyrruhla). Wordt het te koud in de bossen? Dan gaan we toch naar de stad! Daar wonen de slordige mensen die altijd wel wat voedsel laten slingeren of lekkere zaadbollen ophangen. Wie niet sterk is moet slim zijn.
Zo Oliver Twist en Kruimeltje jullie kunnen nog een hoop leren van de dieren!
zondag 12 december 2010
Vogelpoten in de sneeuw
Sneeuw heeft naast het feit dat het erg koud is en je er leuk sneeuwballen van kunt maken ook de leuke eigenschap dat sporen er goed in blijven staan. De politie maakt hier al jaren lang dankbaar gebruik van, maar voor natuurbeheerders kan het ook heel nuttig zijn. Zo kunnen sporen verborgen levende diersoorten (als steenmarters) verraden. Door de sporen vervolgens te volgen kunnen schuilplaatsen ontdekt worden en kunnen deze eventueel effectiever beschermd worden. Ook helpen pootafdrukken bij het bepalen van gedragspatronen.
Helaas geen steenmarter afdrukken maar deze reigerpoten zijn ook leuk. We kunnen er van uitgaan dat het hier een blauwe reiger betreft omdat dit de enige reigersoort is die tot nu toe op het terrein is aangetroffen. Wil je meer weten over de vogels op het landgoed? Houd dan op de landgoed pagina van LaarX in de gaten. Hier verschijnt binnenkort de vogellijst van landgoed Larenstein!
Voor de spoorzoekers onder ons is het wachten op de volgende sneeuwbui. Wie weet wat we dan allemaal zullen ontdekken…
vrijdag 3 december 2010
Lesgeven in de sneeuw
Nee geen skiles natuurlijk! Maar heel toepasselijk een les winterkenmerken met besneeuwde omlijsting. Tijdens deze lessen winterkenmerken leren leerlingen van het Helicon en Hogeschool Van Hall Larenstein inheemse en uitheemse bomen en struiken herkennen in hun winterse verschijningsvorm.
De lessen geven de studenten niet alleen plantenkennis, ze leren de deelnemers ook dat het soms niet meevalt te functioneren in een winters klimaat en dat bij het plannen van werkzaamheden in deze periode dus rekening gehouden dient te worden met het weer. Iets om over na te denken tijdens deze winterse lessen……
Foto: Helen Tromper
donderdag 2 december 2010
Een deken voor een mammoet
Wintertaferelen
Dit schilderij is voor mij de ultieme weergave van ijspret in Nederland. Het mooie er aan is dat dit gebruik van de buitenruimte kennelijk tijdloos is. De enige verschillen die ik heb kunnen ontdekken tussen het schilderij en de huidige wereld zijn de kleding en de huizen. Tegenwoordig draagt geen mens meer pofbroeken maar geschaatst word er nog steeds.
Op het Landgoed is het jammer genoeg nog niet zo ver dat we kunnen schaatsen. De ijslaag heeft hier op het moment nauwelijks een dikte van 2 cm en is dus niet draagkrachtig genoeg voor de stevig gebouwde Larenstein studenten. Hoewel schaatsen er nog niet in zit is de omgeving buiten door de recente sneeuwval getransformeerd in een plaatje uit een of andere kerstfilm.
Geniet van het mooie sneeuwdek nu het nog kan want de verwachting is dat het binnenkort weer gaat dooien!
donderdag 25 november 2010
Een krans voor de EHS
Dit graf is neergelegd door een groep studenten tijdens het natuurfestival "samen voor natuur" waar mensen uit het groene werkveld en studenten de kans hebben kennis uit te wisselen en te netwerken. Op deze manier kunnen creatieve ideeën ontstaan waardoor oplossingen gevonden kunnen worden voor problemen zoals het verdwijnen van de EHS. Natuur in Nederland is een waardevol iets waarin geïnvesteerd moet worden om er voor te zorgen dat ook de toekomstige gebruikers van de buitenruimte er gebruik van kunnen maken. Natuur is niet alleen belangrijk voor dieren en planten, maar ook voor mensen. Een betere volksgezondheid door een mooie groene omgeving waarin kan worden gerecreeërd en een kwalitatief betere zorg voor ouderen door een natuurlijke omgeving in de buurt zijn slechts enkele voorbeelden van de indirecte maar zeer hoge waarde van de natuur in Nederland. De EHS zorgt voor de aaneensluiting van verschillende natuurgebieden en waarborgt daarmee de biodiversiteit en de robuustheid van het natuurlijk systeem in Nederland. Zonder deze EHS verdwijnen soorten uit Nederland en word de biodiversiteit in ons land dus bedreigd. Door de verlaging van de biodiversiteit worden natuurlijke systemen in Nederland kwetsbaarder. Het motto van het natuurfestival samen voor natuur is; Natuur voor mensen, mensen voor natuur. Zie het verdwijnen van de EHS in het licht van dit motto en trek je eigen conclusie.
Teken dan hier de petitie voor de natuur
Het VHL natuur team
woensdag 17 november 2010
Een heikel moment!
Wij stoorde het dier terwijl hij bezig was het voorste gedeelte van zijn lichaam van zijn vervelling te ontdoen. Het witte gedeelte van het schild heeft al losgelaten en onder de oude vervelling is het nieuwe rugschild al zichtbaar. In twee delen vervellen heeft als nadeel dat je als pissebed twee maal kwetsbaar bent tijdens een vervellingproces omdat je met een half verveld hoofd of achterlichaam moeilijk weg kunt rennen. De poten vervellen namelijk ook mee en zijn tijdens het proces een stuk minder beweeglijk dan normaal.
Het voordeel is wel weer dat je de energie die nodig is voor het aanmaken van een nieuw pantser in twee etappes kunt verzamelen. Ook duurt in twee delen vervellen minder lang dan één hele grote vervelling en is het vaak makkelijker voor het dier. Toch blijft een vervelling een heikel moment!
Het Landgoed Winterklaar
Winterklaar maken houd hier vooral in; maaien, maaien en nog eens maaien. Het maaien gebeurt voor het grootste gedeelte met behulp van een trekkertje. Waar dit niet kan moeten de stoere tuinmannen met de bosmaaier aan de slag. Het gemaaide gras word vervolgens met de hand opgeladen en afgevoerd naar een van de composthopen op het terrein waar het een prima overwinteringplaats bied voor amfibieën, kleine zoogdieren en insecten. Het bladafval uit de demonstratietuin word op andere hopen gecomposteerd dan het gras uit de graslandjes. Dit word gedaan om te voorkomen dat exoten uit het T&L gedeelte van de tuin bijzondere soorten uit de heemtuin verdringen.
Dit maaien en afvoeren zorgt er voor dat de biomassa die de graslanden en rietlanden in het groeiseizoen hebben opgebouwd word verwijderd. Zo blijven de graslanden arm en kan zich geen strooisellaag vormen die bijzondere planten kan verdrukken of invloed kan hebben op de kwaliteit van het grondwater. Wel een beetje jammer van alle mooie blaadjes natuurlijk…….
donderdag 11 november 2010
Holle knots
De Pijpknotszwam dankt zijn naam aan het feit dat zijn vruchtlichaam volledig hol is. Ze word gevonden in loofbossen op onder en bovengronds dood hout, en is in Nederland vrij algemeen.
dinsdag 9 november 2010
Als ze me missen, dan ben ik...
zaterdag 6 november 2010
Open dag Mega-blog!
dinsdag 2 november 2010
Een bijzonder duo
Op de bovenste foto is de Zwarte truffelknotszwam afgebeeld, de onderste foto is de Stekelige hertentruffel die we er onder vonden.
Tekst: Robin Kraaij
Foto in situ: Jorrit Geerlinks
Overige Foto's: Robin Kraaij
Determinatie: Andre Hertog
maandag 1 november 2010
De vliegenzwam
Foto: Helen Tromper
Tekst: Robin Kraaij
Pseudoschorpioen gevonden
Foto en Filmpje: Joline Middelberg
Tekst: Robin Kraaij
woensdag 27 oktober 2010
Spitskopje gesnapt
Herontdekking
De eerste blog die ooit geschreven is voor VHL Natuur ging over deze diersoort. We waren toen geweldig opgewonden omdat we een zeldzame albino variant hadden gevonden. Het betrof hier een juveniel exemplaar van ongeveer een jaar oud wat het geheel nog bijzonderder maakte omdat de meeste albino kikkers te veel opvallen en niet langer leven dan een aantal maanden.
Onze verbazing was dan ook zeer groot toen we een aantal dagen geleden tijdens een wandeling weer een albino kikker tegen kwamen! Dit keer echter geen juveniel exemplaar maar een gezond volwassen mannetje!
Als je zo iets bijzonders twee keer achter elkaar ontdekt ga je je toch afvragen of het hier twee keer de zelfde kikker betreft of niet. Of het echt het zelfde dier is zal moeilijk vast te stellen zijn. Maar met een dergelijk zeldzame verschijningsvorm is de kans wel groot dat het hier om een herontdekking gaat.
Tekst: Tim van Leeuwen
Foto: Joline Middelberg
Een bijzonder herfstboeket
Het is een foto van het zaagvlak van een beukenstomp in het vijverbos. Op de stomp zijn diverse paddenstoelen op te zien: gewoon elfenbankje (Trametes versicolor), ruig elfenbankje (Trametes hirsuta), fopelfenbankje (Lenzites betulinus), en wie goed zoekt vindt ook nog paarse knoopzwam (Ascocoryne sarcoides) en geweizwam (Xylaria hypoxylon). Samen de afgevallen bladeren zondermeer een fraai herfsttafereeltje ook omdat zo veel verschillende paddenstoelen zo dicht op elkaar vinden is redelijk uniek is. Dit geeft maar weer eens aan hoe uniek en soortenrijk Landgoed Larenstein wel niet is!
Foto: Alfons van Bussel
Tekst: Tim van Leeuwen en André Hertog
Parasitaire vlaggen
De bruine snottebel op deze foto is een elzenvlag (Taphrina amentorum) en behoort tot de familie van de zakjeszwammen (Ascomicetes) tot deze grote familie behoort ook de eerder op deze blog verschenen grote oranje bekerzwam (Aleuria aurantia) en het beruchte parasitaire zwammetje echt moederkoren (Claviceps purpurea). Er komen in Nederland ongeveer 22 soorten Taphrina voor waarvan er 12 zeldzaam zijn. Alle schimmels uit deze genus zijn parasitair op bomen. Voorbeelden hiervan zijn de berkenheksenbezem (Taphrina betulina) en het narrentasje (Taphrina pruni ).
De elzenvlag is niet altijd deze vies bruine kleur. Aan het begin is het vruchtlichaam groen van kleur net als de jonge elzenprop. Naarmate de zwam rijpt word de kleur roder tot er een vuur rode tong uit de elzenprop steekt! De rijpe exemplaren zijn bruin van kleur net als de rijpe elzenproppen.
dinsdag 26 oktober 2010
Sierlijk waterleven
Denk dus volgende keer bij het sierlijke waterleven niet alleen aan macroflora en fauna maar ook aan microflora en fauna. En kijk vooral ook op desmids.nl om alles te weten te komen over sieralgen en Nederlands sieralgen onderzoek.
Tekst Tim van Leeuwen foto's met dank aan Koos Meester
maandag 18 oktober 2010
Kleverig zijde
Deze sluipmoordenaars komen in alle soorten en maten voor op Landgoed Larenstein en het is fascinerend om te ontdekken hoeveel verschillende moordtechnieken spinnen in de loop van de evolutie hebben ontwikkeld.
Allereerst zijn daar de meesteressen van het kleverige zijde. Met behulp van hun spintepels produceren deze spinnen een zeer sterk en zeer kleverig vangnet. De draden van dit net bestaan uit eiwitten die al vloeistof uit de spintepel komen en vervolgens veranderen in een zeer sterke draad. Voor het maken van een web zijn verschillende soorten draden nodig. De spin produceert deze draden met behulp van verschillende spintepels. Het mooiste voorbeeld van een degelijke spin is deze wespspin (Argiope bruennichi)die je in Nederland vooral vind op de iets nattere terreinen. Op Landgoed Larenstein kun je deze spin tegen komen op en langs de blauwgraslandjes.
Vogeltrek over het Landgoed
dinsdag 5 oktober 2010
Atalanta
Op de foto is de atalanta te zien terwijl hij geniet van een slokje Verbena. Een plant die voor ons bijzonder bitter smaakt. Deze plant is op dit moment vooral in vele tuinen te bewonderen. Ook hier op het Larensteinse landgoed, waar de foto gemaakt is door Roel de Greeff, is de plant veel te vinden.
Foto: Atalanta, door Roel de Greeff, 30-10-2010
maandag 27 september 2010
Nieuwe peilbuis bij de beeldmerktoren
Aan de voet van de beeldmerktoren is door een aantal studenten een tweetal nieuwe peilbuizen geplaatst. De twee peilbuizen staan op 5,90m en 1,70m beneden maaiveld en geven op die diepte informatie over stijghoogte (waterstand in de peilbuis) en de waterkwaliteit. Met behulp van dergelijke peilbuizen die verspreid liggen over het gehele landgoed kunnen we meer te weten komen over de waterstand onder verschillende delen van het terrein. Is je interesse gewekt door dit verhaal en wil je meer weten over het plaatsen van een peilbuis? Kijk dan op de site van het SIKB.