Citizen Science III

Citizen Science III

 

Op 16 januari is het eerste deel van dit drieluik over Citizen Science op de Blog geplaatst en op 5 februari is het tweede deel verschenen. Om de eerste twee delen van dit blog te lezen hoef je dus alleen maar een stukje naar beneden te scrollen.

 

Dit blog gaat verder waar het vorige blog ophield: met een greep uit de leukste waarnemingen (met foto) die zijn gedaan op ons landgoed en zijn ingevoerd op waarneming.nl. In de vorige delen zijn de reptielen, amfibieën, planten ongewervelden en vissen behandeld, in dit laatste deel zullen de vogels en zoogdieren dus aan bod komen. 

 

Vogels

 

Havik door Roy Verhoef

De havik is één van de indrukwekkendste roofvogels van de Nederlandse bossen. Hij is groot, sierlijk en ontzettend wendbaar. Een havik vangt zijn prooi vaak in volle vlucht. Vanuit hinderlagen valt hij vaak voorbijvliegende duiven aan. Tot groot ongenoegen van duivenmelkers, die meer dan eens een postduif verliezen aan de havik. De vrouwtjes zijn groter dan de mannetjes en hebben een bruin verenkleed, in tegenstelling tot de mannetjes, die een grijsblauw verenkleed hebben. De vogel op de foto is dan ook een vrouwtje.

 

Sperwer door Tamar Braaksma

De sperwer is het kleine neefje van de havik. Deze is een stuk algemener op het landgoed en kan geregeld gezien worden tussen de bomen tijdens een wandeling door het beukenbos. Ook de sperwer is een jager die zijn prooien vaak in de vlucht verrast maar omdat de vogel wat kleiner is dan de havik zijn de prooien dat vaak ook. Toch kan een vrouwtje sperwer (die ook bij deze soort groter zijn dan de mannetjes) een turkse tortel nog wel grijpen. Deze prachtige foto van een mannetje sperwer (vrouwtjes hebben een bruin verenkleed) is gemaakt door Tamar Braaksma.

 

Slechtvalk door Maarten Sluiter

De slechtvalk is een echte recordhouder. Het is het snelste dier ter wereld. In duikvlucht kan deze roofvogel snelheden tot 389 kilometer per uur bereiken. Ook dit is een jager die zijn prooien in de lucht vangt maar in tegenstelling tot de havik en de sperwer valt de slechtvalk niet vaak uit een hinderlaag aan. Zijn geweldige snelheid is vaak al genoeg om een prooi te overrompelen. Een paartje slechtvalken broed regelmatig op de hoogbouw van Presikhaaf en deze dieren kunnen soms in de lucht boven het landgoed gezien worden.

 

IJsvogel door Joey Braat

De ijsvogel is misschien wel de bekendste bewoner van het landgoed. Bijna iedereen heeft dit prachtige vogeltje tijdens een wandeling wel eens op zien vliegen langs één van de waterpartijen van Larenstein. Vorig jaar heeft er een broedpoging plaatsgevonden in één van de broedwanden die studenten hebben aangelegd op het landgoed. Deze poging heeft niet tot broedsucces geleid maar we hopen natuurlijk dat het dit jaar wel gaat lukken! De gefotografeerde vogel is overigens gevangen tijdens het ringen op het landgoed.

 

Groene specht door Robin Kraaij (oud-voorzitter LaarX)

De groene specht bezoekt het landgoed ook regelmatig. Hij verraadt zijn aanwezigheid vaak met zijn karakteristieke, lach-achtige roep. Deze prachtige vogel is ook vaak te bewonderen in het gras, waar hij jaagt op mieren. De mannetjes en de vrouwtjes lijken sterk op elkaar maar er is één subtiel verschil. De wangvlek is bij de vrouwtjes egaal zwart terwijl er bij de mannetjes nog een kleinere rode vlek in de zwarte wangvlek te zien is. De gefotografeerde vogel is dan ook een vrouwtje.

 

Grote gele kwikstaart door Jurgen Rotteveel (oud-commissaris landgoed LaarX)

De grote gele kwikstaart is ook één van de ambassadeurs van de bijzondere natuurwaarden van het landgoed. De grote gele kwikstaart is een beekvogel in hart en nieren en de regelmatige aanwezigheid van de soort op het landgoed is dan ook een teken aan de wand dat de waterpartijen van een bijzondere kwaliteit zijn. Vooral na het broedseizoen kan de soort regelmatig op het landgoed worden bewonderd.

 

Raaf door Roy Verhoef

De raaf is de grootste kraaiachtige van Europa en sinds enkele jaren doet de soort het weer erg goed in ons land. Dit heeft wellicht te maken met het feit dat er steeds minder rigide wordt omgegaan met kadavers van dode dieren in de natuur. De raaf als aaseter profiteert sterk van een groot aanbod aan aas. De Veluwezoom herbergt een grote populatie en dieren die vanuit hier de Rijn- en IJsseldalen verkennen kunnen soms in vlucht boven het landgoed gezien worden. Ondanks dat de raaf een maat groter is dan de zwarte kraai is het dier in vlucht het makkelijkste te herkennen aan de wigvormige staart (goed te zien op de foto), deze is stomp bij de zwarte kraai. Als het dier roept wordt iedere twijfel weggenomen want het geluid van een raaf is onmiskenbaar!

 

Pestvogel door Dick van Dorp

De pestvogel is een bijzondere wintergast die tijdens zogeheten invasiejaren in veel grotere aantallen aanwezig is in Nederland dan in andere jaren. Ze broeden in het hoge noorden van Europa en in de winter migreren ze naar het zuiden om zich hier te laven aan allerlei bessen, vooral gelderse roos en meidoorn zijn populair. De foto is genomen op het landgoed met moeilijk licht en doet geen recht aan hoe prachtig deze vogel is. Google de vogel vooral even om de schoonheid van het verenkleed goed op waarde te kunnen schatten!

 

Tapuit door Joey Braat

De tapuit is niet echt een vogel van het landgoed omdat het een soort is die hier alleen per toeval neer zal strijken tijdens de trek. Het is een soort die broed in de duinen en in stuifzanden en de soort gaat sinds enkele decennia heel hard achteruit in Nederland. Vooral het instorten van de konijnenstand door VHS lijkt de tapuit hard getroffen te hebben. Konijnen creëren met hun graven en grazen namelijk het landschap waarin de tapuit voedsel en broedgelegenheid vindt. Dat de soort tijdens de migratie ons landgoed aandoet is dus met recht bijzonder te noemen.

 

Vuurgoudhaan door Jurgen Rotteveel

Ook het vuurgoudhaantje is een recordhouder. Samen met het goudhaantje is de vuurgoudhaan het kleinste vogeltje van Europa. De soort kan af en toe ontdekt worden op het landgoed maar daar moet je wel oog voor detail hebben. Het enige verschil tussen de vuurgoudhaan en de algemenere goudhaan is namelijk de wenkbrauwstreep. Deze is op de foto goed te zien. De foto is genomen tijdens een ringsessie op het landgoed. Om een foto te maken van een vuurgoudhaan die niet vastgehouden wordt moet je over een goede camera en snelle reflexen beschikken want beide goudhaansoorten zitten zelden ook maar een moment stil!

 

Goudvink door Tamar Braaksma

De goudvink is één van de mooiste vogels van het landgoed. Op de foto zijn zowel het mannetje als het vrouwtje te bewonderen en de felrode borst van het mannetje valt duidelijk op. Ondanks de felle kleuren van het mannetje is de vogel verrassend makkelijk over het hoofd te zien. Om hem te ontdekken helpt het enorm om zijn geluid te kennen, een flauw fluitje. 

 

Appelvink door Roel de Greeff

De appelvink is de grootste vink van Nederland. Vooral de zware, ivoorwitte snavel valt op. Met deze forse snavel kan de appelvink 50 kilo aan drukkracht genereren! Meer dan genoeg om zelfs de hardste zaden kraken. Ook de appelvink is regelmatig te bewonderen op het landgoed.

 

Kleine barmsijs door Piet Admiraal

De kleine barmsijs is een zangvogeltje dat in geringe aantallen in Nederland broedt, maar in de winter veel algemener is dan in het broedseizoen omdat er dan vele overwinteraars uit het noorden van Europa in ons land te vinden zijn. Soms zie je de soort in homogene groepen maar vaker zie je ze in gemengde groepen met bijvoorbeeld sijzen, putters, en zijn neef de grote barmsijs. Als je een groep sijzen in de elzen van het landgoed ziet foerageren kan het dus de moeite lonen om de groep even uit te pluizen om te kijken of er een barmsijs tussen zit. Hij is moeilijk te onderscheiden van de grote barmsijs maar in de regel is de kleine barmsijs iets donkerder gekleurd en zijn de vleugelstrepen minder contrastrijk. De gefotografeerde vogel is ook weer gevangen tijdens het ringen op het landgoed.

 

Zoogdieren

 

Egel door Erika Loonen

De egel is een koddig zoogdiertje dat je helaas vaker dood langs de weg ziet dan dat je hem in levende lijve tegenkomt. Dat heeft onder andere te maken met het feit dat egels nachtdieren zijn zoals op de foto te zien is. Een egel is niet erg snel en hoeft dat ook niet te zijn. Bij gevaar rolt de egel zich op tot een bal van scherpe stekels waar maar weinig roofdieren raad mee weten. Als het gevaar weer geweken is rolt de egel zich weer uit en scharrelt hij rustig verder.

 

Boommarter door Jurrien van Deijk

De boommarter is één van de zeldzamere zoogdieren van Nederland en dat de soort op het landgoed waargenomen is, is weer een getuige van de bijzondere natuurwaarde van Larenstein. Boommarters hebben een voorkeur voor oudere loofbossen waarin voldoende bomen met holtes te vinden zijn om te jagen en om jongen in groot te brengen. Naast een voorkeur voor een leven hoog in de bomen is soort is te onderscheiden van de steenmarter door de crèmekleurige bef die ophoudt op de borst (deze bef is wit bij de steenmarter en loopt vaak door tot langs de poten).

 

Bunzing door Dick van Dorp

De bunzing is een kleine marterachtige die af en toe op het landgoed gezien wordt. Dick van Dorp had ooit het geluk om de soort op klaarlichte dag te fotograferen. Op beelden van cameravallen die op het landgoed geplaatst waren is het dier ook wel eens vastgelegd. Vorig schooljaar is er helaas een bunzing in een muskusrattenklem terecht gekomen. Het dier was niet dood en wist na zijn bevrijding nog weg te rennen. Het is te hopen dat hij geen ernstige verwondingen heeft overgehouden aan dit ongelukkige incident.

 

Vos door Floris Moolenbeek (oud commissaris studievereniging LaarX)

De vos is ook vastgesteld op het landgoed! De getoonde foto is gemaakt in 2012 maar dit schooljaar is er ook een vos opgedoken op beelden van een cameraval. Er bevindt zich waarschijnlijk zelfs een zomerburcht op het landgoed. Deze is ontdekt door de tuinmannen van VHL en op hun aanwijzingen is de vos onlangs dus weer vastgelegd op een cameraval.

 

Tot zo ver het drieluik over Citizen Science. De volgende blog zal zeer binnenkort al weer verschijnen. Hierin wordt het nieuwe bestuur van LaarX aan je voorgesteld. Hou deze pagina dus in de gaten!