Licht in de duisternis

Landgoed Larenstein is één van de donkerste plekken van Velp. Toch brandt er tot 21:00 licht in de vele lokalen waar studenten bezig zijn met afstuderen, opdrachten maken en maquettes in elkaar zetten. Ook zijn er bij de school verschillende lantaarns te vinden die de ingangen verlichten. Maar wat doet dit licht met de dieren? Over de effecten van licht op dieren is nog niet veel bekend. Er worden vele onderzoeken gedaan, dus er wordt wel steeds meer bekend. Eén van de soortgroepen die erg beïnvloed worden door licht zijn de nachtvlinders. Vele onderzoekers en hobbyisten maken gebruik van de lichtgevoeligheid van nachtvlinders om te inventariseren wat er in een gebied voorkomt. Voor de wetenschap is het een fijne methode om deze verborgen levende dieren toch te kunnen bestuderen. Helaas worden vlinders niet alleen aangetrokken door vlinderlampen, ook andere lichtbronnen werken zeer verleidelijk voor ze. Daarom zwermen er vaak vlinders rondom lantaarnpalen en andere lichtbronnen. Niet alleen verspilt een vlinder veel energie aan het nutteloos rondjes vliegen rond de lamp; ook de kans dat de vlinder wordt opgegeten door vleermuizen is veel groter. Deze slimme dieren jagen namelijk graag rondom lantaarns. Het grote gevaar is dat er steeds minder eitjes gelegd kunnen worden. Dit is niet alleen slecht voor de vlindersoorten, maar ook voor vele andere dieren die vooral rupsen eten. Ook vogels hebben waarschijnlijk last van de vele kunstlichtbronnen. De timing van vele activiteiten, zoals broeden, is waarschijnlijk afhankelijk van het dag-nachtritme. Als er veel kunstlicht is wordt dit systeem in de war geschopt met alle gevolgen van dien. Ook amfibieën reageren op licht en worden erdoor aangetrokken. Vaak is het meest verlichte deel van het habitat van amfibieën een autoweg. De amfibieën blijven graag in de buurt van het licht en eindigen daardoor vaak als een pannenkoek op het asfalt. Er zonde. Over de schade die lichtvervuiling bij zoogdieren veroorzaakt is relatief weinig bekend. Men gaat er vanuit dat muizen minder actief zijn omdat ze niet graag door het licht bewegen. Bij vleermuizen zijn er soorten die licht vermijden en juist soorten die graag jagen in het licht. Om alles te weten te komen over schade door kunstlicht en om oplossingen te bedenken voor de problemen is veel onderzoek nodig. Zelf een steentje bijdragen? Kijk op www.lichtopnatuur.org.

Tekst en foto: Robin Kraaij